حرکت پرشتاب ایران در صنعت نفت - اسدالله قره خانی الوستانی ۱۳۹۴/۱۲/۲۴

عمده ترین و خشن ترین تحریم های ظالمانه در سال های اخیر بر صنعت نفت ایران و شرکت های وابسته به آن اعمال شد؛ زیرا مجامع بین المللی، نفت را عامل موثر بر اقتصاد کشور می دانستند که همه فعالیت های دفاعی، فرهنگی، عمرانی و توسعه ای بر پایه درآمدهای آن برنامه ریزی شده است.

سرمایه گذاری در نفت، تحت تاثیر مستقیم تحریم ها قرار داشت و اگر زمانی تجهیزات و قطعات نفت را تامین می کردیم، شدیدترین جریمه ها برای شرکت ها لحاظ می شد و این سبب افزایش چندین برابری ارزش واقعی نفت شده بود.
همچنین در آن زمان اجازه فروش نفت به همه کشورها را نداشتیم که سبب ایجاد رانت برای طرف های مقابل می شد، زیرا برای پرداخت وجوه انتقالی، اجازه استفاده از سیستم بانکی را نداشتند؛ به همین دلیل بخش زیادی از درآمد حاصل از فروش نفت در این کشورها بلوکه و اجناس غیرقابل استفاده و بی کیفیت وارد کشور می شد.
با برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) بود که ما توانستیم پول حاصل از فروش نفت را به کشور انتقال دهیم. این موضوع در اقتصاد کشور بسیار موثر بود. در عین حال ممنوعیت تردد کشتی های حمل نفت با برجام از بین رفت و شرکت های بیمه ای معتبر به بیمه کردن کشتی ها پرداختند.
به طور همزمان با ورود مشتریان در این مقطع روبرو بودیم و مشتریان نفت ایران از چهار کشور فراتر رفته و طرف های آسیایی، اروپایی و آمریکایی به خرید نفت از ایران ابراز تمایل کردند.
همچنین در قالب الگوی جدید قراردادهای نفتی مذاکراتی آغاز شد و شرکت های مختلفی وارد کار شدند؛ موافقتنامه هایی نیز امضا و شرکت های بزرگی با عنوان اکتشاف و تولید (یی اند پی- E&P) شناسایی شدند و یک حرکت خوب رو به جلو در زمینه اکتشاف، توسعه و بهره برداری نفت ایجاد شد؛ به گونه ای که از صادرات روزانه یک میلیون بشکه در سال 1392 اکنون با احتساب نفت و میعانات گازی به صادرات روزانه 2 میلیون و 800 هزار بشکه دست یافتیم که این امر درآمدزایی بسیار خوبی برای کشور ایجاد کرده است.
همچنین ما امسال شاهد درخشش بسیار خوب ایران در سازمان صادرکنندگان نفت (اوپک) و تغییر نگاه این سازمان بین المللی بودیم و شرکت های بزرگ نفتی مانند توتال، بی.پی، شل و رپسون خواهان همکاری با ایران شدند. این اتفاق باعث شد دیگر کشورهای صنعتی نیز جرات ورود به ایران را پیدا کنند.
به عنوان نمونه توانسته ایم روند راه اندازی پالایشگاه ستاره خلیج فارس را که تامین کننده بنزین است، سرعت دهیم و تجهیزات مورد نیاز را خریداری کنیم؛ در حالی که در گذشته به واسطه تحریم ها انتقال ارز امکانپذیر نبود و فقط از طریق صرافی ها صورت می گرفت.
اکنون این مشکلات مرتفع شده است و با بهره برداری از مرحله نخست بهره برداری از این پالایشگاه تولید روزانه 12 میلیون لیتر بنزین میسر می شود و تا اواسط سال آینده سایر بخش ها نیز به بهره برداری می رسد و از این طریق در تولید بنزین بی نیاز می شویم.
در بخش گاز نیز تاکنون توسعه خوبی اتفاق افتاده است؛ تا جایی که در بخش خانگی، سوخت های فسیلی مانند مازوت و نفت گاز، نفت، ال.پی.جی را حذف می کنیم و به چرخه صادرات وارد می کنیم.
اینها از مواردی است که اتفاق می افتد و شرکت های داخلی با دریافت دانش فنی و فناوری از شرکت های بزرگ بین المللی در قالب الگوی جدید قراردادهای نفتی، دانش و توان فنی خود را ارتقا می دهند.
همچنین شاهد افتتاح بخش های پارس جنوبی هستیم که با بهره برداری از آنها تولید گاز به یک هزار میلیون متر مکعب در روز می رسد.
این روندها مدت ها متوقف شده بود یا به سختی و کندی پیش می رفت یا اینکه گزینشی بود اما اکنون شاهد حرکتی خوب و شتاب دار از کشورهای دیگر برای همکاری با ایران هستیم.
برجام بی تردید بزرگ ترین موفقیت دولت یازدهم است، زیرا در روند تصویب آن دیپلماسی بسیار موفقی ارایه کرده ایم و این دیپلماسی موفق، خود را بر همه روندهای اقتصادی کشور تعمیم داده است.
..............................................................................................
* سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی- نشریه وزارت نفت (مشعل)