ریشه‌های ناترازی و تشدید فشار زمستانی بر منابع گازی ۱۴۰۴/۰۷/۲۰

فرهاد شهرکی به ریشه‌های ناترازی انرژی در کشور اشاره و بیان کرد: یارانه‌های گسترده و تعرفه‌های پلکانی کم‌شیب، هزینه نهایی مصرف را غیرواقعی کرده و سبب افزایش کشش تقاضا شده است که در نتیجه آن، مصرف رشد یافته است.

وی عقب‌ماندگی بخش عرضه را از دیگر دلایل ناترازی انرژی دانست و افزود: کاهش نرخ رشد سرمایه‌گذاری در بالادست گاز، افت طبیعی برخی مخازن و... نیز امروز به ناترازی انرژی کمک کرده‌اند، البته بهره‌وری پایین در بخش ساختمان و صنعت، همچنین اجرای ناقص مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان، تجهیزات گرمایشی قدیمی، اتلاف حرارت در پوسته ساختمان و فرآیندهای صنعتی (کوره‌ها، بویلرها، بخار) نیز از علت‌های ناترازی انرژی هستند.

انگیزه اقتصادی ناکافی برای نوسازی تجهیزات

نایب‌رئیس کمیسیون انرژی مجلس با بیان اینکه وابستگی تولید برق به گاز، امروز زیان‌های بسیاری برای کشور به‌همراه داشته است، تصریح کرد: سهم بالای گاز در سبد نیروگاهی، کندی توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و افزایش مصرف برق در بخش گرمایش برخی مناطق، فشار بر منابع گازی در زمستان را تشدید کرده است.

شهرکی به موضوع حکمرانی و تنظیم‌گری در حوزه انرژی اشاره و بیان کرد: تداخل نهادی، تغییرات مکرر قواعد و اجرای ناقص احکام قانونی به ناترازی ساختاری دامن زده است.

وی در پاسخ به این پرسش که چرا امروز مصرف گاز خانگی و صنعتی به مرز هشدار رسیده است؟ گفت: در بخش خانگی تعرفه‌های پایین پله‌های ابتدایی، عایق‌بندی ناقص، نبود ترموستات و کنترل هوشمند، شیشه‌ تک‌جداره و نفوذ هوا و شدت انرژی بالا در سیمان، فولاد، سرامیک و پتروشیمی، نبود مدیریت انرژی نظام‌مند و انگیزه اقتصادی ناکافی برای نوسازی تجهیزات با راندمان بالا در صنایع از دلایل به هشدار رسیدن مصرف گاز خانگی و صنعتی است.

راهکارهای کلیدی مقابله با ناترازی انرژی

نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس اظهار کرد: به نظر می‌رسد سیاست‌های جاری (مدیریت تقاضا با هشدار عمومی، محدودیت‌های مقطعی صنایع و تأمین سوخت مایع جایگزین) ماهیتاً پاسخ اضطراری دارند و ناترازی ساختاری را درمان نمی‌کنند.

شهرکی جایگزینی سوخت پاک‌تر در نیروگاه‌ها، ذخیره‌سازی گاز در کوتاه‌مدت با بهینه‌سازی مخازن موجود و افزایش تزریق پیش‌دستانه پیش از شروع فصل سرد، بازیافت گازهای مشعل در میدان‌های نفتی و گازی و پالایشگاه‌ها و اختصاص آن به پیک زمستان، حفظ حمایت از دهک‌های پایین جامعه، اما واقعی‌سازی پله‌های بالا به همراه جایزه صرفه‌جویی و برگشت‌پذیر به مشترک، توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، تکمیل زیرساخت‌های انتقال و فشارافزایی گاز و توسعه ذخیره‌سازی تا سطحی که چند روز بحرانی پی‌درپی را پوشش دهد، همچنین اجرای کامل احکام برنامه هفتم توسعه در زمینه جمع‌آوری مشعل‌ها، ذخیره‌سازی گاز و ارتقای بهره‌وری را راهکارهایی مهم در حل ناترازی انرژی دانست.