تاثیر افزایش تولید نفت عربستان و روسیه بر بازار ایران ۱۳۹۷/۰۳/۲۹

درحالی‌که تنها حدود پنج روز به جلسه آتی اوپک و سایر تولیدکنندگان نفت جهان از جمله روسیه باقی مانده است، روسیه و عربستان به بهانه کمبود عرضه و جلوگیری از رشد بیشتر قیمت‌ها در بازار نفت، گزینه افزایش تولید و خروج از تعهد کاهش تولید را روی میز گذاشته‌اند.

این در حالی است که در طرف مقابل، سه کشور از پنج کشور موسس اوپک یعنی ایران، عراق و ونزوئلا با طرح عربستان برای بالا بردن تولید نفت مخالف هستند.

عربستان سعودی و روسیه ماه گذشته بدون این‌که در ابتدا با اعضای اوپک مشورت کنند، نه تنها پیشنهاد کردند میزان تولید افزایش پیدا کند بلکه با وجود مخالفت دیگر اعضا به نظر می‌رسد افزایش تولید خود را آغاز کرده‌اند. به طوریکه تولید روسیه از کم‌تر از ۱۱ میلیون بشکه در روز به ۱۱.۱ میلیون بشکه در روز در اوایل ژوئن افزایش یافته است، در حالی که سهمیه تولید این کشور تحت توافق با اوپک، ۱۰.۹۵ میلیون بشکه در روز بوده است.تحلیلگران هم پیش‌بینی کرده اند که با توجه به حمایت دو تولیدکننده بزرگ مشارکت‌کننده در این توافق، افزایش تولید اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد.

البته نمی‌توان سایه آمریکا را بر تصمیم عربستان و روسیه نادیده گرفت. رییس جمهور آمریکا برای دومین بار در چند ماه اخیر از اوپک برای دستکاری قیمت‌های نفت انتقاد کرد. دونالد ترامپ در توییتی نوشت: "قیمتهای نفت بسیار بالا و اوپک همچنان مسئول آن است. این اصلا خوب نیست! "ترامپ دفعه پیش نوشته بود: "به نظر می‌رسد اوپک دوباره قیمت‌ها را بالا برده است. با میزان بالای نفت موجود از جمله نفتکش‌های بارگیری شده در دریا، قیمت نفت به طور مصنوعی بسیار بالا رفته است. این موضوع خوب نیست و قابل قبول نخواهد بود".

در این راستا دولت آمریکا از عربستان و برخی دیگر از اعضای اوپک درخواست کرده است تولیدشان را حدود یک میلیون بشکه در روز افزایش دهند. عربستان سعودی و برخی از تولیدکنندگان خلیج فارس نیز اخیرا از ایده افزایش تولید به میزان ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار بشکه در روز حمایت کرده‌اند. عمده این افزایش باید از سوی عربستان سعودی صورت بگیرد که ظرفیت شناور بیشتری دارد و قادر است به سرعت تولید میادین غیرفعال خود را افزایش دهد. در این بین روسیه ایده افزایش تولید به میزان حداکثر ۸۰۰ هزار بشکه در روز را مطرح کرده است.

همچنین الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه در این مورد اظهار کرده که وزیران کشورهای اوپک و غیراوپک ممکن است برای افزایش تدریجی تولید به میزان ۱.۵ میلیون بشکه در روز توافق کنند. از سوی دیگر به گفته الکساندر دیوکوف، مدیر شرکت گازپروم نفت که از نظر تولید، سریع‌ترین نرخ رشد را در میان شرکت‌های نفتی بزرگ روسیه دارد، این شرکت آماده است در صورت تسهیل محدودیت‌های تولید جهانی، تولیدش را افزایش دهد.

وی در ادامه افزود که این شرکت تولید نفت خود را به میزان ۵۰۰۰ تن در روز (۳۶ هزار و ۶۵۰ بشکه در روز) در صورت رفع محدودیت‌ها افزایش دهد. ما براین باوریم زمان آن فرا رسیده که توافق را حفظ کنیم اما انعطاف بیشتری در سهمیه‌ها صورت بگیرد.

درحالی که با توجه به اتفاقات مذکور و احتمال افزایش تولید از سوی عربستان، بزرگ‌ترین تولیدکننده عضو اوپک و روسیه، بزرگ‌ترین تولیدکننده هم پیمان اوپک نگرانی‌هایی درمورد جایگاه ایران در بازار جهانی ایجاد کرده است، رضا پدیدار، یک کارشناس ارشد حوزه انرژی بر این باور است نباید در اینمورد نگران بود و به ایسنا گفت:چنین اظهارنظرهایی هیجانی و شتاب زده است.

به گفته وی بعید است در جلسه آتی اوپک اتفاق جدیدی رخ دهد و کشورهای عضو اوپک پای تعهد کاهش تولید نایستند.

پدیدار در مورد افزایش تولید کشور روسیه به ایسنا گفت: این افزایش تولید هنوز خودش را نشان نداده است، موضوع این است که در حال حاضر اظهارنظرهای شتاب‌زده هیجانی و بدون بررسی در مورد آینده بازار نفت گفته می‌شود که این بلای جان کشور ما شده است.

این کارشناس ارشد حوزه انرژی با تاکید بر این‌که کشورهای عضو اوپک متعهد شده‌اند که تا پایان سال ۲۰۱۸ که به تعهد کاهش تولید پایبند بمانند، بیان کرد: البته در یک سال و نیم اخیر هم تغییراتی داشته‌ایم و پایبندی اعضای اوپک به تعهد بین ۸۰ تا ۹۷ درصد متغییر بوده است.

پدیدار با تاکید بر این‌که درخواست آمریکا مبنی بر افزایش تولید برخی اعضای اوپک بازار نفت را تهدید نمی‌کند، گفت: تقاضا در بازارهای جهانی نفت افزایش یافته است و اگر افزایش تولیدی صورت بگیرد به این تقاضا پاسخ خواهد داد و این موضوع حداقل تا پایان سال ۲۰۱۸ روی صادرات نفت ایران تاثیر نمی‌گذارد.

وی ادامه داد: برای صادرات نفت پیش فروش‌هایی صورت گرفته و توافق‌هایی انجام شده است. کشورهای خریدار به ایران ضمانت‌نامه داده‌اند و باید پای تعهد خود بایستند، مگر این‌که وقایعی در اجلاس آینده اوپک رخ بدهد که من فکر نمی‌کنم چنین اتفاقی بیفتد.

بر اساس این گزارش جلسه آتی اوپک در ۲۲ ژوئن برگزار خواهد شد.
منبع: ایسنا